HÜRREMİYYE
Mezdek tarafından kurulan dinî harekete ve aşırı Şîa’nın tesiriyle gelişen İran kaynaklı Arap aleyhtarı değişik fırkalara verilen ad.
Düşüncelerine temel sağlayan hareket
MEZDEKİYYE
Milâttan sonra V. yüzyılda İran’da ortaya çıkan düalist ve gnostik karakterli reformist dinî hareket.
Kendisiyle mücadele eden kumandan
AFŞİN, Haydar b. Kâvûs
Abbâsî halifeleri Me’mûn ve Mu‘tasım’ın meşhur Türk kumandanı.
Çağdaşı
MÂZYÂR b. KĀRİN
Taberistan’da hüküm süren Kārinîler hânedanı hükümdarı (816 [?]-840).
Kendisiyle mücadele eden kumandan
ABDULLAH b. TÂHİR
Abbâsîler devrinin önemli devlet adamı ve kumandanlarından.
Kendisiyle mücadele eden kumandan
EBÜ’s-SÂC
Abbâsîler devri Türk kumandanlarından, Azerbaycan’da hüküm süren Sâcoğulları hânedanının kurucusu.
İBÂHİYYE
Dinin emirleriyle ahlâkî ve kanunî düzenlemeleri benimsemeyen gruplara verilen ad.
BÂTINİYYE
Nasların zâhirî mânalarını kabul etmeyen, gerçek anlamları ancak Tanrı ile ilişki kurabilen “mâsum imam”ın bilebileceği temel görüşünü savunan aşırı fırkaların ortak adı.