https://islamansiklopedisi.org.tr/celal-el-bekri
2 Safer 807’de (10 Ağustos 1404) Behnesâ yakınlarında Nil’in batı kıyısında bulunan Dehrût’ta doğdu. Soyu Hz. Ebû Bekir’e ulaşan Bekrî ailesine mensuptur. Meşhur mutasavvıf ve âlim Ebü’l-Hasan el-Bekrî’nin babası, Şâzeliyye tarikatının Bekriyye kolunun kurucusu Ebü’l-Mekârim el-Bekrî’nin dedesidir. İlk öğrenimini Dehrût’ta yaptı. Fıkıh dersi aldığı dedesinin ölümü üzerine Kahire’ye giderek oraya yerleşti. Kahire’de Takıyyüddin b. Abdülbârî, Şemseddin Sıbt İbnü’l-Lebbân, Zeynüddin el-Kumnî, Muhammed b. Abdüddâim el-Birmâvî, Alemüddin el-Bulkīnî, Celâleddin el-Bulkīnî, Ebü’l-Feth İbnü’l-Kâyâtî ve Veliyyüddin İbnü’l-Irâkī gibi hocalardan fıkıh, usûl-i fıkıh ve hadis okudu. 863’te (1459) İskenderiye kadılığına tayin edildi. Daha sonra uzun yıllar Kahire’de kadı nâibliği yaptı, bu arada talebe okuttu. 875’te (1470-71) nâiblikten ayrıldı. Kâyâtî’nin ölümünden sonra Baybars Medresesi şeyhliğine getirildi. İki defa hacca giderek bir müddet orada mücâvir kaldı. 891 Rebîülâhirinde (Nisan 1486) Kahire’de vefat etti.
Zamanında Şâfiî fıkhını en iyi bilen hukukçulardan biri olarak tanınan ve ömrünün büyük bir kısmını talebe okutmak ve fetva vermekle geçiren Celâl el-Bekrî, Şâfiî fıkhına dair çeşitli şerh ve hâşiyeler kaleme aldı. Kaynaklarda adı geçen eserlerinin başlıcaları şunlardır: Şerḥu Tenḳīḥi’l-Lübâb (hocası Veliyyüddin İbnü’l-Irâkī’nin Tenḳīḥu’l-Lübâb adlı eserinin şerhidir); el-Fetḥu’l-ʿazîzî (Muḫtaṣarü’t-Tebrîzî’nin şerhidir); Nüket (Ḥâşiye) ʿalâ Minhâci’ṭ-ṭâlibîn; Behcetü’r-râġıbîn bi-ḥavâşî Ravżati’ṭ-ṭâlibîn (son iki kitap Yahyâ b. Şeref en-Nevevî’nin eserleri üzerine yazılmıştır).
BİBLİYOGRAFYA
Sehâvî, eḍ-Ḍavʾü’l-lâmiʿ, VII, 284-286.
Şevkânî, el-Bedrü’ṭ-ṭâliʿ, II, 182-183.
Keşfü’ẓ-ẓunûn, II, 1542, 1626.
Ali Paşa Mübârek, el-Ḫıṭaṭü’t-Tevfîḳıyye, Kahire 1983, III, 431.
Îżâḥu’l-meknûn, I, 200, 271; II, 588.
Hediyyetü’l-ʿârifîn, II, 214.
Ziriklî, el-Aʿlâm, VII, 67.
Kehhâle, Muʿcemü’l-müʾellifîn, X, 134.
el-Ḳāmûsü’l-İslâmî, I, 344.
İlişkili Maddeler
Görseller
