FERİD BEY

1274’te (1857) İstanbul’da doğdu. Asıl adı Mustafa Ferid olup babası, Dîvân-ı Hümâyun Mühimme Odası hulefâsından ve Şâbâniyye tarikatı şeyhlerinden Ali Necib Efendi’dir. Sıbyan mektebinden sonra hususi olarak Arapça ve Farsça okudu. Hat sanatına merakı dolayısıyla hattat Mehmed Şevki Efendi’den sülüs-nesih ve icâzet yazılarını meşketti; Mehmed Necmeddin Okyay’ın beyanına göre bir sülüs-nesih murakkaı tertip ederek icâzet aldı. Hocasının vefatından sonra da Sâmi Efendi’den istifade etti. Şevval 1287’de (Ocak 1871) Dîvân-ı Hümâyun Kalemi’ne girip burada kırk yıl kadar süren hizmeti esnasında muhtelif rütbelerden geçerek Mühimme Kalemi müdürlüğüne kadar yükseldi. I. Meşrutiyet’in ilânından sonra kadro harici bırakıldığından emekliye ayrıldı.

Dîvân-ı Hümâyun’da tuğra çekmesini, divanî ve celî divanî yazılarını Sâmi Efendi’den öğrenen Ferid Bey burada ferman, berat ve menşur yazarak sanatını icra etti. 1914 yılında açılan Medresetü’l-hattâtîn’de divanî, celî divanî hat muallimi olarak vazife aldı. Son devrin tanınmış hattatlarından Mustafa Halim Özyazıcı, Ferid Bey’in burada yetiştirdiği öğrenciler arasında ilk hatırlanacak olan kişidir.

Ferid Bey, vazifesi icabı Dîvân-ı Hümâyun’un resmî yazılarıyla daha çok uğraşmakla beraber Sâmi Efendi tarzında celî sülüs istiflerde de başarılı olan, ancak fazla tanınmayan hat sanatkârlarındandır. Ayrıca şiirle meşgul olmuş, daha ziyade latife tarzında mizahî bazı manzumeler yazmıştır.

1920’li yılların sonlarında vefat ettiği tahmin edilen Ferid Bey’in kabrinin nerede olduğu tesbit edilememiştir.

Bu madde TDV İslâm Ansiklopedisi’nin 1995 yılında İstanbul’da basılan 12. cildinde, 392-393 numaralı sayfalarda yer almıştır. Matbu nüshayı pdf dosyası olarak indirmek için tıklayınız.