MUHAKKİME-i ÛLÂ
Hükmün sadece Allah’a ait olduğu sloganıyla Hz. Ali’ye karşı çıkan ilk Hâricîler’e verilen ad.
SIFFÎN SAVAŞI
Halife Hz. Ali ile Muâviye b. Ebû Süfyân arasında yapılan savaş (37/657).
İBÂZIYYE
Hâricî fırkalarının en mutedili ve günümüze ulaşan tek kolu.
EZÂRİKA
Hâricîler’in ilk büyük fırkası.
NECEDÂT
I. (VII.) yüzyılın sonlarına doğru özellikle Bahreyn ve Yemâme bölgelerinde yayılmış Hâricî bir fırka.
SUFRİYYE
İlk Hâricî fırkalarından biri.
ACÂRİDE
Acrediyye olarak da bilinen ve daha çok Horasan’da yayılmış olan bir Hâricî fırkası.
İMAN
İnanmak, din adına tebliğ ettiği konularda peygamberi doğrulamak anlamında bir terim.
TEKFİR
Hz. Muhammed’in vahiy yoluyla alıp insanlara tebliğ ettiği kesin delille sabit olan dinî bir esasın doğruluğunu inkâr edenin kâfirliğine hükmetme anlamında kelâm terimi.
Karşıt ekol
MÜRCİE
İslâm’ın ilk dönemlerinde ortaya çıkıp ılımlı ve uzlaşmacı fikirleriyle tanınan itikadî ve siyasî fırka.
ABDULLAH b. İBÂZ
Hâricî fırkalarından İbâzıyye’nin kurucusu.
NÂFİ‘ b. EZRAK
Hâricîler’in Ezârika fırkasının lideri.
NECDE b. ÂMİR
Bahreyn ve Yemâme’de yayılan bir tâli Hâricî fırkasının lideri.
ABDULLAH b. VEHB er-RÂSİBÎ
Muhakkime Hâricîleri’nin ileri gelenlerinden biri.
HURKŪS b. ZÜHEYR
Hakem Vak‘ası’nda Hz. Ali’ye muhalefet eden ilk Hâricî liderlerinden.
MİRDÂS b. ÜDEYYE
Basra Hâricîliği’nin önde gelen liderlerinden.
EBÛ YEZÎD en-NÜKKÂRÎ
İbâzıyye’nin Nükkâr koluna mensup olan ve Kuzey Afrika’da Fâtımî hânedanını kuruluş dönemlerinde ciddi şekilde sarsan Hâricî reisi.
KAADE
Hâricî oldukları halde bu fırka mensuplarının bulunduğu yere hicret etmeyen ve düşmanlarıyla savaşmayan grubu ifade eden terim.
İSTİ‘RÂZ
Hâricîler’in ve özellikle Ezârika fırkası mensuplarının kendilerinden olmayan müslümanların din anlayışlarını sorgulamalarını ifade eden bir tabir.
KEBÎRE
Büyük günah.
SEÂLİBE
Hâricîler’in daha çok Horasan’da yayılan Acâride kolundan ayrılmış tâli bir fırka.
BEYHESİYYE
Hâricîler’in Ebû Beyhes Heysam b. Câbir’e (ö. 94/713) nisbetle anılan bir kolu.
İBN MÜLCEM
Hz. Ali’nin katili.