x
- "
- 1
- 2
- 3
- 4
- 5
- 6
- 7
- 8
- 9
- 0
- *
- -
- q
- w
- e
- r
- t
- y
- u
- ı
- o
- p
- ğ
- ü
- ,
- a
- s
- d
- f
- g
- h
- j
- k
- l
- ş
- i
- ABC
- z
- x
- c
- v
- b
- n
- m
- ö
- ç
- .
- ABC
- Boşluk
- Sil

« Madde sayfasına git

İTTİHAT ve TERAKKÎ CEMİYETİ ile İLİŞKİLİ MADDELER

1908 İhtilâli’ni düzenleyen ve bu tarihten itibaren 1918’e kadar devletin yönetiminde birinci derecede rol oynayan siyasî cemiyet.

Daha çok II. Abdülhamid dönemindeki siyasî muhalefet hareketleri ve bu hareketlere katılan kişi ve gruplar için kullanılan bir tabir.

İBRÂHİM TEMO

İttihat ve Terakkî Cemiyeti kurucularından Osmanlı siyaset adamı.

ABDULLAH CEVDET

Son devir fikir ve siyaset adamı, Jön Türk hareketini başlatanlardan biri.

İSHAK SÜKÛTÎ

İttihat ve Terakkî Cemiyeti’nin kurucularından, gazeteci ve fikir adamı.

Adının belirlenmesinde ve nizamnâmesinin hazırlanmasında etkili olan kişi

Jön Türk hareketi liderlerinden ve Türk siyaset adamı.

Jön Türkler’in önde gelen isimlerinden, fikir adamı, gazeteci ve yazar.

İttihat ve Terakkî Cemiyeti’nin liderlerinden, Osmanlı Harbiye nâzırı.

Osmanlı sadrazamı.

İttihat ve Terakkî Cemiyeti liderlerinden, Bahriye nâzırı.

Cemiyet'in kurduğu teşkilat

TEŞKÎLÂT-ı MAHSÛSA

II. Meşrutiyet döneminde 1913-1918 yılları arasında faaliyet gösteren istihbarat ve propaganda teşkilâtı.

BÂBIÂLİ BASKINI

Balkan Harbi sırasında İttihatçılar tarafından gerçekleştirilen kanlı hükümet darbesi (23 Ocak 1913).

HÜRRİYET ve İTİLÂF FIRKASI

II. Meşrutiyet döneminde İttihat ve Terakkî iktidarına karşı kurulan Türk siyasî tarihinin ilk büyük muhalefet partisi.

İttihat ve Terakkî Cemiyeti’nin liderlerinden, Maarif nâzırı.

MAĞMÛMÎ, Şerefeddin

Hekim, yazar ve siyaset adamı.

Faaliyetlerini destekleyen kişi

MAHMUD CELÂLEDDİN PAŞA, Damad

Osmanlı devlet adamı, Sultan Abdülmecid’in kızı Seniha Sultan’ın eşi.

Kurulduğu ve ilk örgütlendiği yer

MEKTEB-i TIBBİYYE

Modern tıp eğitiminin verilmesi amacıyla 1827’de İstanbul’da kurulan askerî mektep.

PRENS SABAHADDİN

Son devir Osmanlı siyaset ve fikir adamı.

Görüşlerinden etkilendikleri kişi

XIX. yüzyılın ikinci yarısında Türk edebiyatı ve siyasî hayatında büyük tesirler meydana getiren vatan ve hürriyet şairi, dava ve mücadele adamı, edip, yazar, gazeteci ve idareci.

SAİD HALİM PAŞA

Osmanlı sadrazamı ve fikir adamı.

SÂMİPAŞAZÂDE SEZÂİ

Tanzimat sonrası Türk edebiyatının ikinci nesline mensup hikâye ve roman yazarı.

BURSALI MEHMED TÂHİR

Osmanlı Müellifleri adlı eseriyle ünlü bibliyografya ve biyografi âlimi.

HÜSEYİN KÂZIM KADRİ

Türk fikir adamı, Türk Lugatı adlı eseriyle tanınan müellif.

CÂVİD BEY, Mehmed

İttihat ve Terakkî Cemiyeti’nin malî siyasetinin belirlenmesinde önemli rol oynayan Osmanlı Maliye nâzırı ve iktisatçısı.

Tahttan indirilen padişah

ABDÜLHAMİD II

Osmanlı padişahı (1876-1909).

1911 yılında İttihat ve Terakkî içinde oluşan Hizb-i Cedîd isimli muhalif grubun liderlerinden

ABDÜLAZİZ MECDİ EFENDİ

Mutasavvıf, şair, siyaset adamı, Şer‘iyye ve Evkaf Vekâleti müsteşarı.

Cemiyet'in muhalefet ettiği sadrazam

GAZİ AHMED MUHTAR PAŞA

Osmanlı sadrazamı.

Cemiyet'in muhalefet ettiği sadrazam

KIBRISLI KÂMİL PAŞA

Osmanlı devlet adamı ve sadrazamı.

Yayın organlarından

İttihat ve Terakkî Cemiyeti’nin resmî yayın organı olarak Paris, Cenevre ve Brüksel’de yayımlanan siyasî gazete.

Yayın organlarından

Mizancı Murad Bey (ö. 1917) tarafından II. Abdülhamid devrinde çıkarılan siyasî ve kültürel muhtevalı gazete.

Yayın organlarından

ŞÛRÂ-yı ÜMMET

İttihat ve Terakkî Cemiyeti’nin yayın organı olarak 1902-1910 yılları arasında yayımlanan siyasî dergi.

1910 yılında “menâfi-i umûmiyyeye hâdim” cemiyet olarak tescil eden meclis

ŞÛRÂ-yı DEVLET

1868’de idarî yargı ve danışma organı olarak kurulan meclis.

KĀNÛN-ı ESÂSÎ

1876 yılında kabul edilen Osmanlı Devleti anayasası.

Osmanlılar’da anayasal saltanat dönemi (1876-1922).

MECLİS-i MEB‘ÛSAN

İki meclisli Osmanlı Parlamentosu’nun seçimle gelen üyelerden oluşan kanadı.

OTUZBİR MART VAK‘ASI

II. Abdülhamid’in tahttan indirilmesiyle sonuçlanan askerî isyan.

Otuzbir Mart Vak‘ası’nı bastırmak üzere Selânik’ten İstanbul’a gelen ordu.

Osmanlı Devleti'nin dahil olmasında Cemiyet'in birinci derecede etkili olduğu savaş

BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI

1914-1918 yılları arasında dünyanın çeşitli kıtalarında birçok devletin iki gruba ayrılarak yaptığı, o zamana kadar benzeri görülmemiş büyük savaş.

İzmir suikastı sonrasında İttihatçılar'ı yargılayıp çeşitli cezalara çarptıran mahkemeler

İSTİKLÂL MAHKEMELERİ

Millî Mücadele döneminde ve Cumhuriyet’in ilk yıllarında faaliyet gösteren özel mahkemeler.

Her hakkı mahfuzdur. TDV İslâm Ansiklopedisi’nin her türlü telif hakkı TDV İslâm Araştırmaları Merkezi’ne ait olup 5846 sayılı Kanun hükümlerine tâbidir. TDV İslâm Ansiklopedisi internet sayfalarındaki yazıların bütün olarak elektronik ya da matbu bir ortamda yayımlanması yasaktır; ancak kaynak gösterilmesi (TDV İslâm Ansiklopedisi internet sitesinde yer aldığının ifade edilmesi) ve doğrudan aktif bağlantı verilmesi şartıyla yazılardan kısa bölümler iktibas edilebilir. TDV İslâm Ansiklopedisi internet sayfalarında yer alan resim, fotoğraf, grafik, çizim, cetvel vs. her türlü görüntü malzemesinin başka bir ortamda yayımlanması kesinlikle yasaktır.